როგორ გავიგოთ, რომ სხეულში არის პარაზიტები? ბევრი ადამიანი არც კი ფიქრობს ასეთ კითხვაზე და, რა თქმა უნდა, უშედეგოდ. უნდა გვესმოდეს, რომ ადამიანის ორგანიზმში სიცოცხლის განმავლობაში მათ შეუძლიათ გამოიწვიონ მრავალი დაავადება, რომელიც საკმაოდ საშიშია. სწორედ ამ მიზეზით რეკომენდებულია პროფილაქტიკური გამოკვლევების ჩატარება და სპეციალური გამოკვლევების ჩატარება.
პარაზიტების ზოგადი მახასიათებლები
ასეთი ცოცხალი ორგანიზმების არსებობა შეიძლება იყოს სხეულის ნებისმიერ ნაწილში და რაც უფრო მეტად ხდებიან ისინი კონკრეტულ ორგანოში, მით უფრო უარესდება მისი ზოგადი მდგომარეობა. შინაგანი ორგანოების გარდა, პარაზიტული სასიცოცხლო აქტივობის არსებობა ასევე შეიძლება შეინიშნოს კანში, ქსოვილებსა და ლორწოვან გარსებში. ამ ტიპის პათოგენური ორგანიზმები იკვებება საკვებით, რომელსაც ადამიანი მოიხმარს.
არსებობს მხოლოდ 2 ტიპის პარაზიტი, იმისდა მიხედვით, თუ როგორია მათი ჰაბიტატი ადამიანის სხეულში:
- ენდოპარაზიტების სასიცოცხლო აქტივობა შეინიშნება უშუალოდ ორგანიზმში, კერძოდ შინაგან ორგანოებსა და სისტემებში. მათ შორისაა ექინოკოკები, გიარდია, ვირუსები, სხვადასხვა სახის სოკოები.
- ექტოპარაზიტების სასიცოცხლო აქტივობა შეინიშნება სხეულის ზედაპირულ შრეზე, ანუ კანზე. ეს შთანთქავს სისხლს და ადამიანის უჯრედებს. ექტოპარაზიტებს მიეკუთვნება ტილები, ტკიპები, ბუშტები.
ზრდასრული ადამიანის სხეული ისეა შექმნილი, რომ თავიდან აიცილოს შეღწევა, ასევე აღმოფხვრას ზოგიერთი პარაზიტის სასიცოცხლო აქტივობა. მაგალითად, პირის ღრუში ნერწყვის გამომუშავებისას წარმოიქმნება ფერმენტები, რომლებიც ხელს უშლიან ჭიების გამრავლებასა და კვერცხების დადებას.
ასეთი ფერმენტების მოქმედება ასეთ შემთხვევებში დამღუპველია. დამცავ ფუნქციას ასრულებს კუჭის მჟავე გარემო, ასევე ადამიანის იმუნიტეტი. ბავშვში პარაზიტების წინააღმდეგ დამცავი ბარიერი შეიძლება უბრალოდ არ იმუშაოს, რაც შეიძლება აიხსნას ჯერ კიდევ ბოლომდე ჩამოყალიბებული იმუნური სისტემით. ეს არის სუსტი იმუნიტეტი, რომელიც იწვევს პათოგენური ორგანიზმების შეღწევას და გამრავლებას.
მრავალი კვლევის მიხედვით, ზოგიერთი სახის პარაზიტი არ ემორჩილება ორგანიზმის დამცავ ბარიერს, ხვდება მასში და ანადგურებს მას აშკარა სიმპტომებისა და ნიშნების გარეშე. ინკუბაციური პერიოდის ხანგრძლივობამ (სხეულში მოხვედრის მომენტი - პირველი სიმპტომები) შეიძლება მიაღწიოს რამდენიმე წელს, რომლის განმავლობაშიც ადამიანი ცხოვრობს ნორმალური ცხოვრებით, არ იცის პარაზიტების არსებობის შესახებ.
არსებობს რამდენიმე გზა იმის გასარკვევად, არის თუ არა ორგანიზმში პარაზიტები, მაგრამ უპირველეს ყოვლისა, თქვენ უნდა ყურადღებით დააკვირდეთ თქვენს ჯანმრთელობას, არ დაკარგოთ მხედველობიდან რაიმე, თუნდაც უმნიშვნელო ცვლილებები და სიმპტომები, დაუყოვნებლივ დაუკავშირდით სპეციალისტს.
დაავადებები და პათოლოგიური მდგომარეობები, რომლებიც მიუთითებენ ორგანიზმში პარაზიტების არსებობაზე
თქვენ შეგიძლიათ შეამოწმოთ არის თუ არა ორგანიზმში პარაზიტები შემდეგი ნიშნებითა და სიმპტომებით:
- განავლის დარღვევა. ეს მოიცავს ხშირ ყაბზობას და დიარეას. თუ პარაზიტები ლოკალიზებულია ნაღვლის ან ნაწლავის სადინარებში და ბლოკავს მათ დიდი ზომით, ამან შეიძლება გამოიწვიოს ნაწლავის იშვიათი და რთული მოძრაობა. ზოგიერთ პათოგენურ ორგანიზმს შეუძლია წარმოქმნას ჰორმონის მსგავსი ნივთიერება, რომელიც იწვევს ხშირ დიარეას. ამრიგად, დიარეა განიხილება არა მხოლოდ ორგანიზმის დამცავ რეაქციად „არასწორი" საკვების მოხმარებაზე, არამედ ორგანიზმში პარაზიტული ინფექციის არსებობის ნიშნად.
- მეტეორიზმი. გაზრდილი გაზების წარმოქმნა და შებერილობა წვრილ ნაწლავში პარაზიტების არსებობის სიმპტომებია, რაც ანთებითი პროცესის განვითარების მიზეზია. მეტეორიზმის ნიშნები შეინიშნება მანამ, სანამ ადამიანი ჭიებისგან არ განიკურნება.
- "გაღიზიანებული ნაწლავი". მსგავსი სინდრომი პარაზიტების მიერ ნაწლავის კედლების გაღიზიანებისა და მისგან გამოწვეული ანთებითი პროცესის შედეგია. ამავდროულად, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მოშლის სხვადასხვა სიმპტომები ჩნდება, მცირდება ყველა საკვები ნივთიერების, ცხიმის ჩათვლით, შეწოვა. თუ შეუძლებელია წვრილი ნაწლავის მიერ ცხიმის შეთვისება, ის იწყებს შეღწევას სქელ არეში, რაც იწვევს კრუნჩხვებს, ყაბზობას და ფაღარათს.
- სახსრებისა და კუნთების ტკივილი. ხშირად პარაზიტები ლოკალიზებულია კუნთებსა და სახსრებში, რითაც იწვევს ტკივილს, რომელსაც ადამიანი ართრიტში ურევს.
- Ალერგიული რეაქცია. ჭიების მიერ ტოქსიკური ნივთიერებების გადაჭარბებული გამოყოფისას ორგანიზმში იმუნური პასუხი აქტიურდება დამცავი უჯრედების - ეოზინოფილების გაზრდილი დოზის წარმოქმნით. ასეთი უჯრედები ხდება ქსოვილებში ანთებითი პროცესის განვითარების მიზეზი, რითაც იწვევს ალერგიულ რეაქციას.
- კანის პათოლოგიები. სიმპტომები ასეთ შემთხვევებში შეიძლება გამოიხატოს ჭინჭრის ციებით, სხვადასხვა სახის გამონაყარით, ეგზემა, წყლულები კანზე, სიმსივნეები, პაპილომები. ნაწლავებში აღმოჩენილი ჭიებით, კანის დაზიანება შეიძლება მოხდეს აკნეს, სებორეის, სხვადასხვა ლაქების, ნაოჭების გამოჩენით.
- ქრონიკული დაღლილობა. სიმპტომები ამ შემთხვევაში შემდეგია: მუდმივი ზოგადი სისუსტე, აპათია, დეპრესია, ცუდი მეხსიერება. ასეთი ნიშნები შეიძლება აიხსნას საკვებიდან საკვები ნივთიერებების შეწოვის დარღვევით.
ორგანიზმში პარაზიტების დიაგნოსტიკა
საკმარისი არ არის პარაზიტების არსებობის გამოხატული სიმპტომების დადგენა. ასევე აუცილებელია მათი არსებობის და თერაპიული მეთოდების დადასტურება. როგორ ამოვიცნოთ პარაზიტები ადამიანის ორგანიზმში სტაციონარულ პირობებში? მათი დადგენა შეიძლება იყოს როგორც ლაბორატორიული, ასევე აღჭურვილობის დახმარებით. ჭიების დიაგნოსტიკის ლაბორატორიული მეთოდები მოიცავს:
- მიკროსკოპია. ჭიების გამოვლენის ყველაზე გავრცელებული მეთოდი. დიაგნოზის დროს ადამიანის განავალს იკვლევენ ასეთი ორგანიზმების კვერცხების არსებობაზე. ყოველთვის არ არის შესაძლებელი ჭიის კვერცხების იდენტიფიცირება პირველი ანალიზის შემდეგ. ზოგიერთ შემთხვევაში, რამდენიმე პროცედურაა საჭირო.
- სეროლოგიური კვლევა. წლების განმავლობაში გამოცდილი ეს კვლევა გახდა ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული მეთოდი სისხლის გამოკვლევისთვის ანტისხეულებისა და ანტიგენების სხვადასხვა ინფექციების მიმართ. ნებისმიერ შემთხვევაში, ადამიანის იმუნიტეტი უპასუხებს მასში შეღწევას პათოგენურ მიკროორგანიზმებს. ამ ტიპის დიაგნოსტიკა მოიცავს ისეთ ტესტებს, როგორიცაა იმუნოფლუორესცენციის რეაქცია, პოლიმერაზული ჯაჭვური რეაქცია, ფერმენტული იმუნოანალიზი.
ორგანიზმში პარაზიტების დიაგნოსტიკის აპარატურული მეთოდები მოიცავს:
- ორგანიზმში ექინოკოკის გამოსავლენად ულტრაბგერითი გამოკვლევის ჩატარება.
- რენტგენოლოგიური გამოკვლევა პარაზიტების გამოსავლენად, მაგალითად, ფილტვებში.
- ენდოსკოპია და ბიოფსია. მსგავსი ტიპის დიაგნოსტიკა ინიშნება შინაგან ორგანოებში ჰელმინთების გამოსავლენად, რასაც მოჰყვება ქსოვილის ნიმუშის აღება კვლევისთვის.
პარაზიტების გამოდევნა ორგანიზმიდან
როგორ განვსაზღვროთ ორგანიზმში პარაზიტების არსებობა, გაირკვა. ახლა ღირს მათი აღმოფხვრის გზების განხილვა. პარაზიტული ინფექციის თერაპია ტარდება 3 ეტაპად.
ეტაპი 1 - მოსამზადებელი
ამ პერიოდის განმავლობაში, ადამიანის სხეული მზად უნდა იყოს ძირითადი მკურნალობისთვის:
- მიღებისთვის ინიშნება სორბენტები, რომლებიც ხელს უწყობენ ორგანიზმის გაწმენდას და ამცირებს ინტოქსიკაციის სიმპტომების გამოვლინებას;
- ქოლეტური აგენტებიდან აღსანიშნავია პრეპარატები, რომლებიც დაფუძნებულია ქვიშიანი უკვდავების ყვავილების და პირუტყვის ნაღვლის ექსტრაქტზე;
- სპაზმის აღმოსაფხვრელად შეგიძლიათ მთელი დღის განმავლობაში დალიოთ ისეთი ბალახების დეკორქცია, როგორიცაა წმინდა იოანეს ვორტი, ველური ვარდი, ვალერიანა;
- ასევე რეკომენდებულია ფერმენტული პრეპარატები.
სტადია 2 - ჭიების დაჭიმვის ჩატარება
ძირითადი ანტიპარაზიტული თერაპია შედგება სპეციალისტის მიერ დანიშნული სპეციალური პრეპარატის მიღებაში. დოზა უნდა განისაზღვროს მხოლოდ ექიმმა, რადგან ასეთი პრეპარატები საკმაოდ ტოქსიკურია და საჭირო მოცულობის გადაჭარბების შემთხვევაში შეიძლება ჯანმრთელობისთვის საშიში იყოს.
ხშირად გამოიყენება ბიოლოგიურად აქტიური დანამატებიც, რომელთა კომპონენტები შეიცავს მწარე ბალახს, რომელსაც აქვს ანტიჰელმინთური მოქმედება ორგანიზმზე. დანამატებს აქვთ ნაკლები გვერდითი მოვლენები და არ იწვევენ ისეთი ორგანოს ფუნქციონირების დარღვევას, როგორიცაა ღვიძლი.
ეტაპი 3 - აღდგენის პერიოდი
ამ დროს აუცილებელია პრობიოტიკების და პრებიოტიკების მიღება კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ნორმალური ფუნქციონირების აღსადგენად. ასევე რეკომენდებულია ვიტამინის კომპლექსებით, ფერმენტებით, ჰეპატოპროტექტორებით თერაპია, რაც ხელს შეუწყობს ისეთი ორგანოების აქტივობის ნორმალიზებას, როგორიცაა ღვიძლი, ნაღვლის ბუშტი და პანკრეასი.
მხოლოდ კომპლექსური მკურნალობა დაგეხმარებათ თავიდან აიცილოთ არა მხოლოდ პარაზიტები ზოგადად, არამედ მათი ცხოვრებისეული აქტივობის უარყოფითი შედეგებიც.